Τρίτη 29 Ιανουαρίου 2013

Ο Μάρκος Αυρήλιος για το θάνατο

Ο Μάρκος Αυρήλιος (121-180 μ.Χ.) ήταν ένας εκ των γνωστότερων Ρωμαίων αυτοκρατόρων, με τη βασιλεία του να χαρακτηρίζεται από νικηφόρους πολέμους εναντίον της Παρθικής αυτοκρατορίας στην Ασία και γερμανικών φυλών στο Δούναβη και τη Γαλατία, και νόμους που καλυτέρευσαν τη ζωή των σκλάβων. Εκτός όμως από επιτυχημένος αυτοκράτωρ, ο Μάρκος Αυρήλιος υπήρξε και φιλόσοφος, με το έργο του Τα εις εαυτόν (το οποίο έγραψε στα αρχαία ελληνικά κατά τη διάρκεια στρατιωτικών επιχειρήσεων!) να αποτελεί λαμπρό παράδειγμα της στωικής φιλοσοφίας, και μίας στάσης ζωής που υπηρετεί το μέτρο, την ηθική, την πνευματική καλλιέργεια και το καθήκον.

 Άγαλμα του Μάρκου Αυρήλιου, φωτο Δόκιμου από παλαιότερη επίσκεψη στο Altes Museum του Βερολίνου.

Ανάμεσα στις ιδέες που συναντάμε στο Τα εις εαυτόν, ο θάνατος και η στάση του ανθρώπου απέναντί του ξεχωρίζουν ως βασικό θέμα. Ο Μάρκος Αυρήλιος, ο οποίος δεν πίστευε στη μεταθανάτια ζωή, έγραψε σχετικά: ''Εμείς ζούμε για μία στιγμή, μόνο μετά να ξεχαστούμε σε μία τέλεια άγνοια''. Αυτό το εφήμερο της ύπαρξής του ανθρώπου καθιστά επιτακτική την ανάγκη να δώσει νόημα στη ζωή του. Γι' αυτό το λόγο, ο Μάρκος Αυρήλιος τόνιζε πως πρέπει να ζούμε κάθε μέρα σαν να ήταν η τελευταία μας, μακριά από ζήλιες και λοιπές μικρότητες: ''Δες πόσοι έχουν περάσει τη ζωή τους σε μίση, πάθη, υποψίες... και τώρα είναι νεκροί, μόνο στάχτη''. Οι συμβουλές του για μία ειρηνική και ευτυχισμένη ζωή; Να απλοποιήσουμε τη ζωή μας. Να αποδεχθούμε το γεγονός ότι η ζωή είναι μία σειρά από επιλογές, όπως είναι και μία σειρά από αλλαγές. Μία από αυτές τις αλλαγές, μία από τις πράξεις της ίδιας της ζωής, είναι και ο θάνατος. Ο άνθρωπος οφείλει να ξεπεράσει το φόβο του απέναντί του και να τον αποδεχθεί: ''Ο άνθρωπος δεν πρέπει να φοβάται το θάνατο αλλά το να μην ξεκινά να ζει''. Μόνο τότε θα μπορέσει να ζήσει στο παρόν, ελέυθερος από τα άγχη του για το παρελθόν και το μέλλον, και τις καθημερινές έγνοιες του.

''He who fears death either fears the loss of sensation or a different kind of sensation. But if thou shalt have no sensation, neither wilt thou feel any harm; and if thou shalt acquire another kind of sensation, thou wilt be a different kind of living being and thou wilt not cease to live''

''Death is a release from the impressions of the senses, and from desires that make us their puppets, and from the vagaries of the mind, and from the hard service of the flesh''



Δωράκι

3 σχόλια:

Mixos είπε...

Καλημέρα Δόκιμε Μέγα και Τρανέ που μας το ξεκίνησες ολίγον "σκοτεινά" κι εσύ το 2013 με τις "σκοτεινές", αλλά σαφώς ενδιαφέρουσες δημοσιεύσεις σου ... !!! Άντε να το ξανοίξουμε σιγά σιγά ... Χεεεχεχχε !! Έχουμε εξάλλου τη Σκοτεινή Κουζίνα για αυτες τις περιπτώσεις!

Τι να λέμε τώρα για το μόνο ΣΙΓΟΥΡΟ στη ζωή μας, το Θάνατο !!
Θυμάμαι ένα φιλαράκι που όταν τον ρωτούσαμε για κάτι αν και πόσο σίγουρος είναι οτι θα γίνει ... " Είσαι σίγουρος ρε μ#λ%κ@?" ... Απαντούσε : "Όσο ο θάνατος", όταν το 'χε όντως σιγουράκι !!

Kαι μετά από τόση ΣΙΓΟΥΡ ΡΙΑ ... σίγουρα θα μου έρχονταν στο μυαλό οι Ισλανδοί Sigur Ros ... (αγαπημένη μπάντα το "Τριαντάφυλλο Νίκης")
Venceremos λοιπόν με τη ζωή μας... και ο Θάνατος ας είναι έστω στην ψευδαίσθησή μας το καθημερινό μας "θύμα" μιας και στο τέλος αυτός θα επικρατήσει !!

Και λόγω ημέρας :

Τους τρεις μεγίστους φωστήρας, της Τρισηλίου Θεότητος, τους την οικουμένην ακτίσι, δογμάτων θείων πυρσεύσαντας· τους μελιρρύτους ποταμούς της σοφίας, τους την κτίσιν πάσαν θεογνωσίας νάμασι καταρδεύσαντας· Βασίλειον τον μέγα, και τον θεολόγον Γρηγόριον, συν τω κλεινώ Ιωάννη, τω την γλώτταν χρυσορρήμονι· πάντες οι των λόγων αυτών ερασταί, συνελθόντες ύμνοις τιμήσωμεν· αυτοί γαρ τη Τριάδι, υπέρ ημών αεί πρεσβεύουσιν.

paraxeno pirouni είπε...

Κι άλλοι φιλόσοφοι ή μη είχαν την ίδια άποψη, ότι δηλαδή η ζωή παύει οριστικά με το θάνατο.
Βασικά, ο φόβος του θανάτου είναι στην ουσία ο φόβος απέναντι στο άγνωστο. Και μπορούμε να πούμε ότι όλα τα ζωντανά πλάσματα είναι "προγραμματισμένα" να φοβούνται το άγνωστο γιατί έτσι προστατεύουν τον εαυτό τους: Ένστικτο επιβίωσης.

"Death is a release from the impressions of the senses"
Μπορεί, από τα συναισθήματα όμως απελευθερωνόμαστε? Αυτό, θα είχε ένα ενδιαφέρον..

Dokimos είπε...

@Mixos: Geia sou Mixo arxonta kai karampouzouklh! Tetoia pou einai h zwh mas, xreiazetai kai ligh filosofia sta posts gia na mas ypenthymizei ti pragmatika exei shmasia.

Blepw ebales kai to apolytikio ths hmeras sto Stylo, poios sth xarh mas! Ki egw opws oi fwsthres, mesolabw gia olous tous amartwlous sthn Agia Triada... :))

@Dark Chef: Geia sou kai xara sou maurontymenh chef! Swsta, o fobos tou thanatou einai fobos apenanti sto agnwsto. Meta th diapistwsh omws ti kanoume? Mporoume na programmatistoume ek neou gia na mhn fobomaste? Kai h filosofia poso boithaei s' auto? Rhtorika ta erwthmata, na'xoume na skeftomaste :)