Αποτυχημένο πείραμα

''Ο φίλος μου Μπέιζιλ Ντέιβιντσον, ο οποίος έγραψε ένα θαυμάσιο αυτοβιογραφικό βιβλίο για τα χρόνια του με τους αντιναζιστές παρτιζάνους των Βαλκανίων, συμπέρανε από την εμπειρία του οτι είναι λάθος να ασπάζεται κανείς την παραιτημένη πρόταση οτι " δεν μπορείς να αλλάξεις την ανθρώπινη φύση". Πρώτα πρώτα, έλεγε, την είχε δει να αλλάζει -προς το χειρότερο. Δε θα έπρεπε να ισχύει και το αντίστροφο- οτι, αν μπορεί να αλλάξει προς τη μία κατεύθυνση, μπορεί σίγουρα να αλλάξει και προς την άλλη;
Όχι απαραίτητα: είμαστε θηλαστικά και (σε αναμονή τουλάχιστον της γενετικής μηχανικής) έχουμε υπερβολικά μικρό προμετωπιαίο λωβό αλλά υπερβολικά μεγάλο αδένα αδρεναλίνης. Μολαταύτα, ο πολιτισμός μπορεί να αυξήσει, όπως το έχει όντως κάνει κατά καιρούς, τον πειρασμό να φερόμαστε πολιτισμένα. Μόνο όσοι ελπίζουν να μεταμορφώσουν τους ανθρώπους καταλήγουν να τους καίνε, σαν απόβλητα ενός αποτυχημένου πειράματος.''

Γράμματα Σε Ένα Νέο Αντιρρησία, ΚΡΙΣΤΟΦΕΡ ΧΙΤΣΕΝΣ, μτφρ Γ. Θ. ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ εκδόσεις Εστία σελ. 44